Τα Φώτα στην Ήπειρο

Τα Φώτα στην Ήπειρο

To πρωί της παραμονής οι γυναίκες έφτιαχναν κουλούρια και πίτες. Καθάριζαν το σπίτι, τις αυλές και τα σοκάκια για να περάσει αργότερα ο παπάς. Τα παιδιά έλεγαν τα κάλαντα. Στην περιοχή των Ιωαννίνων πολύ παλιά, τα κάλαντα που έλεγαν τα παιδιά δεν ήταν θρησκευτικού χαρακτήρα με τον καιρό σταμάτησαν ν΄ακούγονται και απλά έμειναν στην μνήμη των παιδιών, οι παλιοί ίσως να τα θυμούνται:

Σήμερα είν΄τα Φώτα, καρκαλιέται η κότα, πίσω από τη πόρτα. Της φωνάζει ο πέτος, αυτή δεν πολογιέται, της ρίχνει ένα λιθάρι,την παίρνει στο ποδάρι, Ωι!Ωι! πόδι , οι καλαπόδι μου.

ceb8ceb5cebfcf86ceaccebdceb5ceb9ceb1Ο παπάς κατά το έθιμο περνούσε από όλο το χωριό και άγιαζε τους κατοίκους , όλες τις εγκαταστάσεις του σπιτιού και τα ζώα.Από όπου περνούσε ο παπάς παλαιότερα του έδιναν φασόλια ή καλαμπόκι αργόγερα έριχναν μέσα στο κατσαρολάκι ένα νόμισμα(συνήθως δίδραχμο ή τάληρο).
Την ημέρα της γιορτής των Φώτων όλοι πήγαιναν στην εκκλησία και σε παγούρια, γκιούμα, μπουκάλια, τσουκάλια και κανάτια έβαζαν καθαρό νερό για να αγιαστεί. Αυτό είναι ένα έθιμο που διατηρείται και στις μέρες μας. Όταν γύριζαν στα σπίτια, έπιναν όλα τα μέλη της οικογένειας από το νερό ράντιζαν το σπίτι, τα ζώα, τους κήπους τα μαντριά τα χωράφια και τ’αμπέλια για να ‘χουνε καλή σοδειά. ‘Ενα μπουκαλάκι με αγιασμό τό φύλαγαν στο εικονοστάσι και το χρησιμοποιούσαν σαν γιατρικό.
Στο Πωγώνι αν στις 5 Γενέρη τη μέρα που βαφτίζονται τα νερά έβρεχε πίστευαν ότι η χρονιά δεν θα ήταν υγιεινή.
Όσο αφορά τη γιορτή του Αι-Γιάννη που ακολουθεί άναβαν τις γνωστές τζαμάλες για να φύγουν οι καλικάτζαροι και τα κακά δαιμόνια, όσα φυσικά …….δεν είχαν φύγει απ΄την αγιαστούρα του παπά τα Φώτα.Αυτό το έθιμο διατηρείται ως και σήμερα.